
یکی از مهمترین نقدهای کارشناسان به شهرداریها این بوده که پس از مطلع شدن از برخی تخلفها در حوزه ساختوساز، صرفا به گرفتن جریمه بسنده میکردهاند. در حالی که گرفتن جریمه، نقشی در اصلاح تخلف ندارد.
کار به جایی رسیده که گاهی عدهای از مدیران شهری از این روش به عنوان منبعی برای کسب درآمد در شهرداری یاد کردهاند. به زبان ساده نتیجهاش این میشده که متخلفان تخلف کنند فقط لطف کنند و سهم شهردای را بدهند.
این بار شهردار تهران، پیروز حناچی، در بیست و هشتمین نشست مدیران حقوقی شهرداری کلانشهرها به این موضوع اشاره کرده و گفته است وضعیت مالی شهرداریها بعضا به این اتفاق دامن زده است.
اما آیا بهراستی میتوان گرفتن جریمه تخلفها را منبعی برای درآمدهای شهری دانست؟ حناچی گفته است: «هدف اصلی کمیسیون ماده ۱۰۰ در واقع قلع و قمع تخلفات ساختمانی است در حالی که همه شهرداران چشمداشت درآمدی از این کمیسیون دارند که اشتباه است، حتی برخی برای آن در بودجه درآمدی در نظر می گیرند. شایسته نیست که قانونی بگذاریم و اگر کسی از آن تخلف کرد با گرفتن جریمه، آن تخلف را قانونی کنیم».
اینجاست که ضرورت توجه به درآمدهای پایدار برای شهرداری دوباره به چشم میآید. یعنی در واقع تا زمانی که تدابیر لازم برای تحقق درآمدهای پایدار شهری اجرایی نشوند احتمالا شهرداریها راه دیگری برای تأمین هزینههای شهر نخواهند داشت و مجبور خواهند بود به همین روشها اقتدا کنند. اگر قرار است مدیریت شهری از روشهای فسادآمیز برای اداره شهر بهره نبرد، چارهای ندارد جز اینکه بر کسب درآمدهای پایدار تاکید کند.
به همین دلیل است که شاید تصویب لایحه مالیات بر ارزش افزوده که سهم شهرداری در آن مشخص شده، بتواند راهی برای برونرفت از این معضل باشد.